سینماى مستند: سرد سبز

شاعرى با جوهر سبز

احمدرضا حجارزاده

«سرد سبز» نخسـتین اثر از سه گانه اى مستند درباره فروغ فرخ زاد است كه «ناصر صفاریان» از سال ۱۳۷۸ ساخت آن ها را شروع كرد. «سرد سبز» روایتى مستندگونه درباره زندگى و مرگ فروغ فرخ زاد شاعر معاصر ایران است كه در سال ۱۳۱۳ متولد شد و در ۱۳۴۵ چشم از جهان فرو بست. در «سرد سبز» مخاطب علاوه بر آن چه به شكلى كاملاً مستندوار از زندگى فروغ فرخ زاد مى بیند، با گوشه هایى از روحیات و ناگفته هاى پنهان این شاعر توانا از طریق گفته هاى چهره هاى به نام فرهنگ و هنر ایران آشنا مى شود. برخى از راویان این مستند عبارتند از: مادر فروغ، احمدرضا احمدى، محمدعلى سپانلو، آیدین آغداشلو، مرحوم كاوه گلستان، زنده یاد فریدون مشیرى، شادروان هوشنگ گلشیرى، داریوش مهرجویى، بهرام بیضایى، خسرو سینایى، پوران طاهباز، امیر و پوران فرخ زاد و... آن چه به غنى شدن اثر «سرد سبز» كمك فراوانى كرده استفاده از اشعار خود فروغ در لابه لاى برخى نماهاى فیلم است. كارگردان سعى كرده بهترین اشعار او را انتخاب و آن ها را در مناسب ترین جاى فیلم بگنجاند. تا جایى كه اگر دقت كنید متوجه خواهید شد اشعار با حرف ها و تصاویر مرتبط و هماهنگند.
این اشعار با رنگ سبز به نمایش درمى آیند . در نمایى از زبان مرحوم «فریدون مشیرى» (شاعر) شنیده مى شود كه فروغ همیشه با جوهر سبز شعر مى نوشته است.
همچنین فیلم به رابطه این شاعر، ازدواجش با پرویز شاپور و سپس آشنایى اش با ابراهیم گلستان مى پردازد. همچنین در فیلم «سرد سبز» چگونگى مرگ فروغ، شایعاتى كه درباره نحوه مرگش پخش شد و حتى فعالیت هاى سیاسى فروغ مورد تجزیه و تحلیل قرار مى گیرد. ریتم فیلم راضى كننده است و موسیقى فیلم بسیار تاثیرگذار ساخته شده و با آرامشى كه در خود دارد تماشاگر را با اثر همراه مى كند. از دیگر نكات گنجانده شده در فیلم كه مى توان به آن اشاره كرد پخش قسمت هایى از فیلم «خانه سیاه است» به كارگردانى فروغ فرخ زاد است كه در زمان حیات به كمك ابراهیم گلستان ساخته بود. ضمن این كه تكه هایى - هر چند محدود- از مصاحبه فروغ را با «برناردو برتولوچى» [كارگردان ایتالیایى] شاهد خواهیم بود.ناصر صفاریان پس از استقبالى كه از این فیلم به عمل آمد با تولید دو فیلم مستند دیگر تحت عنوان هاى «جام جان» [شعرهاى فروغ] و «اوج موج» [سینما، تئاتر و نقاشى هاى فروغ] كار خود را در زمینه تكمیل سه گانه اى با موضوع «فروغ فرخ زاد» پى گرفت.

روزنامه شرق- ۶ مرداد ۱۳۸۴