ناصر صفاریان
۱
انتخاب نشدن فیلم هاى ایرانى براى حضور در جشنواره كن امسال، حاشیه هایى به دنبال داشت كه از خود موضوع جذاب تر است. اصل موضوع این است كه كمیته انتخاب جشنواره فیلم هاى ارائه شده را كه امسال تعدادش به شكل بى سابقه اى افزایش داشت، رد كرده و نپذیرفته است. درست مثل جشنواره فیلم فجر خودمان و مثل هر جشنواره دیگرى حق انتخاب، حق بدیهى برگزار كنندگان است. این كه پشت پرده چه خبر است و در پس آن چه رخ مى دهد و توطئه و سیاست و این حرف ها تا چه حد در آن دخیل است، صحبت دیگرى است و در جاى خود قابل بحث، اما جالب این جاست كه میان آماج حمله قرار دادن فیلم ها و فیلمسازان موسوم به «جشنواره اى» و ساخت برنامه هایى در مذمت این حضور در تلویزیون، عدم انتخاب فیلم ها در یك جشنواره هم به همه بر مى خورد و احساس تحقیر مى كنیم. یعنى هم انتخاب فیلم ها توطئه است و هم انتخاب نشدن آن ها ! راستى این همه حساسیت نشان دادن به این كه چرا انتخاب نشده ایم، نشانه اى از اهمیت قائل شدن براى نفس این حضور نیست؟
۲
سیاست ساخت فیلم هاى موسوم به نوددقیقه اى، ظاهراً تا اطلاع ثانوى در تلویزیون تثبیت شده. بودجه كم ترى دارد، سریع تر تولید مى شود، سفارش پذیرتر است و از همه مهم تر این كه نیاز مسؤولان تلویزیون به سینماى ایران را كم مى كند.
نوآورى خاصى هم نیست و در همه جاى دنیا متداول است. همان چیزى است كه فیلم تلویزیونی نام گرفته و زیر همین عنوان در همه تلویزیون ها پذیرفته شده. اما نوآورى تلویزیون ما این است كه فیلم تلویزیونى / فیلم ویدیویى را به صراحت و با تأكید، «فیلم سینمایى» معرفى مى كند. تا جایى كه به نام و عنوان مربوط مى شود، مى توان ماجرا را نادیده گرفت، ولى مسأله این است كه فیلم هاى نوددقیقه اى - جز چند استثنا - توسط تازه واردها و غیر حرفه اى ها تولید مى شود و در بهترین ساعت پخش، یعنى بعد از ظهر روز تعطیل نمایش داده مى شود. آیا غیر حرفه اى ها باید كارشان را پیش چشم ده ها میلیون بیننده تمرین كنند و یاد بگیرند؟ و آیا وقت این ده ها میلیون نفر، شایسته احترام و ارزش نهادن نیست؟
۳
تمجید و تشكر از كسانى كه مشغول انجام وظیفه بدیهى خود هستند، از طرف آدم هایى خارج از آن مجموعه، شاید اشكال نداشته باشد و امر پسندیده اى هم باشد، اما آن چه عجیب است ، تشكر همكاران و آدم هاى یك مجموعه از همدیگر است.
نگاهى به دور و برتان بیندازید، نمونه ها بسیار است. در عنوان بندى بیش از نود درصد فیلم هاى مهم ترین مركز تولید فیلم كوتاه و مستند، از رئیس و مسؤولان مختلف آن، تشكر شده، بدون استثنا، در تیتراژ تمام سریال هاى تلویزیونى از واحدهاى مختلف سازمان صدا و سیما تشكر شده، در مقدمه اغلب كتاب ها، نویسنده، مؤلف، مترجم، از ناشر تشكر كرده و...
خب... دلیلش را به جز تعارف هاى رایج این سرزمین باید در كجا جست؟ یك نفر یا یك سازمان مسؤولیت كارى را مى پذیرد و در مقام انجام وظیفه و در قبال پولى كه دریافت مى كند، كارش را انجام مى دهد. حالا درست است در اثرى كه خودش مالك و مسؤول آن است، از خودش تشكر شود؟
روزنامه ایران- ۱۲ اردی بهشت ۱۳۸۵