حرفهای ناصر صفاریان در خبرگزاری ایسنا
محمود کیانوش: برائتی بر بلندای شعر کودک ایران
ناصر صفاریان میگوید: محمود کیانوش به شکل سوالبرانگیزی حاضر بود درباره تمام وجوه کاریاش سخن بگوید جز شعر کودک؛ آن هم نه از جنس پسزدن بلکه از سنخ برائت از این بخش از زندگی.
این مستندساز در پی درگذشت محمود کیانوش، شاعر، نویسنده، منتقد ادبی و پژوهشگر که ۲۳ دیماه و در سن۸۶سالگی در لندن از دنیا رفت، در یادداشتی با عنوان «برائتی بر بلندای شعر کودک ایران» که در اختیار ایسنا قرار داده نوشته است:
«از همین همیشه دیر رسیدنهای حالا انگار طبیعیِ ماست که درست در روزهایی که قرار بود نسخهای از فیلم «کودکیِ ناتمام» را که درباره شعر کودک ساخته بودم برای محمود کیانوش بفرستم و درست چند ساعت پس از انتشار اولین تیزر فیلم و درست در زمانی که آماده میشویم برای عرضه و نمایش فیلم، خبر میرسد از رفتن محمود کیانوش...
محمود کیانوش، چه از حیث آغازگری و چه از منظر نوع کار، بلندای شعر کودکِ پیش از انقلاب و اوجی بر ادبیات کودک ایران بود؛ بودنی که به اعتقاد بسیاری از صاحبانِ نظر، هنوز هم از جنسِ «هست» است و نه فقط محدود به زمانهای که بود... و لعنت بر این «بود»ی که در «نبود»ِ آدمها باید نوشت و به یادِ بودنشان.
از همان ابتدای کار، بنای قطعیمان بر حضور محمود کیانوش در فیلم بود و هماهنگیهایی هم با دوستی ساکن لندن شده بود برای تصویر و گفتوگو؛ و فکر همه چیز را میکردیم جز مخالفتش. نه البته خود مخالفتش که حق طبیعیِ او و هر کسیست، که دلیل مخالفتش. از طریق دو دوست مشترک و دمخور با او، اقدام کردیم و پاسخ منفیاش نه به گفتوگو و همکاری با ما و فیلممان، که نه به صحبت درباره شعر و ادبیات کودک بود و به شکل سوالبرانگیزی حاضر بود درباره وجوه مختلف کارهای مختلفش سخن بگوید جز شعر کودک که حالا در مقایسه کماهمیت میدانستش. در همه جامعالاطرافیاش، این جلد از کارنامه کاریِ خود را بهکلی به کناری گذاشته بود و علاقهای نشان نمیداد به مرور دوبارهای حتی. آن هم نه از جنسِ پسزدن، که اساسا از سنخِ برائت از این بخشِ زندگی. سوالبرانگیزیِ ماجرا هم با ما ماند و ماند و ماند...
میخواستم پس از ارسال فیلم و وقتی به تماشا نشست و دید که نسل پس از انقلاب هم او را در اوج میبیند و فیلم هم بلندای جایگاهش را ارج مینهد، دوباره سراغش روم و سوالی در ذهنم نمانَد از این نظر... که دیر رسیدنِ دیگری شد و دیگر محمود کیانوشی در میانمان نیست که «کودکیِ ناتمام»ِ ما را ببیند...
- تصویری از آخرین پیام دوست عزیز نویسنده و پژوهشگرم، محمد شریفی، که مهربانانه پیگیرِ ماجرا بود.«
محمود کیانوش در ۱۲ شهریور ۱۳۱۳ در مشهد متولد شد. او از پیشگامان شعرهای منثور آهنگین شناخته میشود. از فعالیتهای این شاعر و نویسنده میتوان به عضویت در مجله «سخن» اشاره کرد. از آثار کیانوش در حوزه شعر میتوان به شعر بلند «شبستان» و مجموعه شعرهای «ای آفتاب ایران»، «من مردم هستم» و «با نگاهی دیگر» و در حوزه رمان و داستان کوتاه نیز به «مرد گرفتار»، «حرف و سکوت»، «آی، زندگی!»، «آینههای سیاه» و ... اشاره کرد. او همچنین در حوزه نقد ادبی آثاری مثل «بررسی شعر و نثر فارسی معاصر» و «زن و عشق در دنیای صادق هدایت و نقدی تحلیلی و تطبیقی بر بوف کور» را به انتشار رسانده و کتابهایی چون «آنها زندهاند»، «خانه برناردا آلبا»، «سفر دراز روز در شب» و ... را نیز ترجمه کرده است.
خبرگزاری ایسنا
بیستوچهار/ دی/ نودونُه