نامهای شناختهشده برای همه، دچار هر مشکلی شوند و هر اتفاقی برایشان رخ دهد، همان روز یا کمی دیر و زود، همه از احوالشان باخبر میشوند و شکلِ برخورد با آنها هم اغلب متفاوت از مردم عادی است. در این روزهای پرتنش که حجم و شکلِ برخورد و بازداشت، بسیار متفاوت است، تعدادِ مردمی که اسم و رسم خاصی ندارند هم بیش از همیشه است و وضعیتِ آنها در بازداشت، نگرانکنندهتر.
سارا صنیعی هم یکی از همینهاست. دوستی که، بیش و پیش از هر فعالیت دیگری، به تبحرش در هنرِ آشپزی، شهره بود و هر وقت میدیدیاش، سفرۀ هفترنگی میچید یا ظرفهای ترشی و مربا و دسر را پشتِ هم ردیف میکرد پیشِ چشمت. پای ثابت اغلب جشنوارهها و گالریها؛ و مهربانیاش خیلیها را دور او جمع میکرد. با اطمینان هم میگویم اگر سراغِ تکتکِ آشنایان بروی و بپرسی چهقدر سیاسی بود، جوابِ همه منفی خواهد بود.
اگرچه میان آخرین دیدار در کانون فیلم خانه سینما در روزگارِ ماقبلِ کرونا تا دوباره دیدنش در بهشتزهرا و زمان خاکسپاریِ مادرِ دوست مشترکمان چند سالی گذشته بود و گرچه در این سالها من خودم کمتر جایی میروم و کمتر کسی را میبینم، ولی همان چند ساعت دیدارِ آخرِ چند ماه پیش هم کفایت میکرد تا بفهمی هنوز همان آدم است با همان روحیات.
در این یکی دو ماهۀ بازداشت، از یکیدو دوست مشترک، پیگیر ماجرایش بودم و فایل صوتیِ مصاحبه خواهرش که با استیصال و بغض، از بیخبری از او میگوید، نگرانترم کرد. نگرانکننده هم هست بلاتکلیفیِ پدر و مادر و بیش از دوهفته عدم تماس و این اشارۀ بسیار عجیبِ خواهرش که در تماسهایش گفته نمیداند کجاست.
با اطمینان از غیرسیاسی بودنِ سارا صنیعی به مفهوم رایج و متداولش، اصلا فرض را بر این میگیرم که او مجرمترین مجرمِ عالم است و هرآنچه این روزها اسمش اغتشاش است زیرِ سرِ او. بحثِ حقوقی و سیاسی هم نیست اصلا، یک امرِ بدیهیِ کاملا انسانی است. چرا نباید خودش بداند محل بازداشتش کجاست؟ چرا بیش از دو هفته بیخبری و عدمتماس؟ چرا سردرگمی و حضور هرروزۀ پدر و مادرش پشتِ درِ زندان؟ اینها مجازاتِ سارا صنیعی است یا خانوادهاش؟ به فرضِ وجودِ هرگونه جرم و اصلا هر جنایتِ ممکن، مجازات و عذابِ خانوادۀ بازداشتیها چرا؟ امثالِ سارا صنیعی کم نیستند در این دو ماهۀ پشتِ سر... میانِ این همه اظهارنظرِ مسئولان در این روزها و میانِ این همه حرف، کسی برای این نامهای نهخیلیآشنا و اصلا برای خانوادههایشان کاری میکند؟!
ناصر صفاریان
بیستوشش/ آبان/ هزاروچهارصدویک